همان گونه كه مستحضريد آسم يكي از معضلات اصلي نظام سلامت در بسياري از كشورهاي جهان مي باشد. بيش از 340 ميليون نفر در سراسر جهان به اين بيماري مبتلا هستند و پيش بيني مي شود كه طي يك دهه آينده جمعيت اين بيماران حدود100 ميليون نفر افزايش يابد. بر همين اساس و با توجه به ضرورت پيشگيري و كنترل اين بيماري، اولين سه شنبه ماه «مي» به عنوان روز جهاني آسم انتخاب شده است.
همه ساله در بسياري از كشورهاي جهان و از جمله كشور ما بزرگداشت روز جهاني آسم برگزار مي گردد. امسال نيز به منظور افزايش آگاهي در خصوص بيماري آسم و عوامل خطر آن، جلب مشاركت ذي نفعان و برنامه ريزي و همكاري در جهت پيشگيري و كنترل اين بيماري، پويش ملي آسم از مورخ 25 لغايت 31 ارديبهشت ماه با شعار «اصلاح باورهاي نادرست در باره آسم» برگزار خواهد شد.
پيام هاي بهداشتي پويش ملي آسم
1) آسم بيماري عفوني و مسري نيست هرچند عفونت هاي ويروسي تنفسي مي توانند موجب بدتر شدن بيماري آسم شوند.
2) به افراد مبتلا به آسم جز در شرايط حاد بيماري، توصيه به انجام ورزش مي شود. بيمار مبتلا به آسم بايد قبل از ورزش چند دقيقه بدن خود را با نرمش گرم كند و در صورتي كه هنگام ورزش دچار سرفه و تنگي نفس مي گردد نيم ساعت قبل از ورزش از اسپريسالبوتامول استفاده كند.
3) استفاده از كورتون هاي استنشاقي در درمان آسم، تاثيري در رشد و يا قد كودكان ندارد.
4) درمان هاي جايگزين نظير هوميوپاتي، طب سوزني، حجامت، طب سنتي و داروهاي گياهي و استفاده از تركيباتي نظير عنبر نسارا، تاثير ثابت شده اي در درمان آسم ندارند.
5) هيچ شواهدي مبني بر مفيد بودن مكمل ها نظير ويتامين ها، فرآورده هاي حاوي الكتروليت ها (نظير منيزيم)، آنتي اكسيدان ها (ويتامين هاي C,E، ....) و پروبيوتيك ها در درمان بيماري آسم وجود ندارد.
6) علايم آسم در طي زمان متغير بوده و گاهي بيمار به طور طولاني مدت ممكن است فاقد علامت باشد. اما امكان بروز علائم در فرد مبتلا تا پايان عمر وجود دارد.
7) اگر چه اختلالات روحي رواني مانند اضطراب و افسردگي مي توانند باعث تشديد آسم شوند ولي آسم يك بيماري روحي رواني نيست.
8) آسم يك بيماري مزمن است و بعضي از بيماران لازم است داروهاي خود را طولاني مدت استفاده كنند. اين موضوع به دليل ماهيت بيماري است و ارتباطي به وابستگي و اعتياد به داروها ندارد.
9) آسم شايعترين بيماري مزمن دوران كودكي و شايعترين علت بستري در بيمارستان در اينسنين و نيز شايعترين علت غيبت طولاني از مدرسه است.
10 تغذيه با شيرمادر به ويژه در 6 ماهه اول زندگي موجب كاهش ابتلا به بيماري آسم و آلرژي مي گردد.
11 دود سيگار و ساير مواد دخاني (پيپ، قليان، ...) از مهمترين علل بروز و تشديد علائم بيماري آسم است. از هرگونه مواجهه با دود دخانيات اجتناب كنيد و اجازه سيگار كشيدن در خانه، محل كار و يا ديگر فضاهاي بسته را به هيچ كس ندهيد. با اين كار علاوه برخود از خانواده و دوستان خود نيز محافظت مي كنيد.
12 استفاده از ادويه جات، فلفل و غذاهاي آماده و كنسروي سبب ايجاد و تشديد آسم و آلرژي مي شود. مصرف ميوه، سبزي و غذاهاي تازه را جايگزين فستفودها و غذاهاي حاوي مواد نگهدارنده و رنگ هاي غذايي كنيد.
13چاقي يكي از عوامل خطر بروز علائم آسم است، در صورتي كه چاق هستيد به دنبال راهكارهايي براي كاهش وزن بوده و چنانچه وزني متعادل داريد براي حفظ وزن متناسب خود تلاش نماييد.
1 هواي آلوده حاوي مواد شيميايي متعددي است كه موجب بروز و تشديد علايم بيماران مبتلا به آسم مي شود. در شرايط آلودگي هوا خروج از منزل را به موارد ضروري محدود نموده و خصوصا از ورزش و فعاليت هاي فيزيكي شديد در فضاي آزاد خودداري نماييد. همچنين به منظور كاهش آلودگي هواي داخل منزل از وسايل پخت و پز و گرمايشي غير دودزا استفاده نماييد.
15 ذرات گرد و غبار، مواد شيميايي و بخارات و گازهاي مضر موجود در محيط كار از علل اصلي ايجاد بيماري آسم محسوب مي شوند. با ايجاد تهويه مناسب در محل كار و استفاده از وسايل ايمني استاندارد از خود و ديگر همكارانتان محافظت كنيد.
16 دود اسپند نه تنها تاثيري در پيشگيري از ابتلا به آسم ندارد بلكه دود هرگونه ماده سوختني مي تواند سبب تشديد علائم آسم گردد.
17 مبارزه با سوسك و جلوگيري از رطوبت منزل در كنترل بيماري آسم موثر است.عوامل حساسيت زاي حيوانات نظير پر، مو يا مدفوع حيوانات خانگي از علل ايجاد و يا بدتر شدن علائم آسم هستند. از نگهداري حيوانات خانگي و دست آموز در محيط داخل منزل خودداري كنيد و به هيچ وجه اجازه ورود اين حيوانات را به رختخواب ندهيد. از به كار بردن بالش يا تشك حاوي پر، پشم يا كرك اجتناب نماييد.
19هيره (مايت) موجود در گردو غبار منزل از علل مهم بروز يا تشديد علائم آسم محسوب مي شود. براي مقابله با آنها بالش ها و تشك ها را در پوشش هاي غير قابل نفوذ پيچيده و كليه ملحفه ها را هفته اي يك بار در آب داغ شسته و در آفتاب خشك نماييد و در صورت امكان از قالي به عنوان كف پوش استفاده نكنيد.
20 سرفه هايطولانيبيش از 4 هفته، خس خسسينه مكرر، تنگي نفس و احساس سنگيني در قفسه سينه از مهمترين علائم ابتلا به بيماري آسم محسوب مي شوند. در صورت مشاهده اين علائم حتما با پزشك خود مشورت نمائيد.
21يكي از مهم ترين علل عدم كنترل آسم، كاهش يا قطع مصرف خودسرانه داروهاي كنترل كننده آسم است.
2 استفاده بيش از دو بار در هفته از اسپري سالبوتامول نشانه عدم كنترل بيماري آسم است.
2 اگرچه بيماري آسم كاملا قابل درمان نمي باشد اما با كنترل مناسب بيماري مي توانيد زندگي طولاني تر و با كيفيت بالاتري داشته باشيد. اصول اصلي كنترل بيماري عبارتند از : شناخت عوامل خطر ايجاد كننده و پرهيز از آنها، درمان مناسب و مستمر و آگاهي در خصوص علائم هشدار و روش هاي خود مراقبتي.
گروه بيماري هاي مركز بهداشت شهرستان خرم اباد