بازوند – واحد روابط عمومي / درروز چهارشنبه مورخ 96/3/17 با توجه به اينكه موارد مشكوك به بيماري تب كريمه گنگو در ساير استانهاي كشور گزارش و به منظور اطلاع رساني عمومي گزارشي توسط آقاي دكتر مصطفي حسنوند معاونت فني مركز بهداشت شهرستان خرم آباد با همكاري كارشناس ستادي برنامه مربوطه (جناب آقاي مسلم بازوند) ارائه گرديد كه در ذيل به آن اشاره مي گردد .
تب خونريزي دهنده كريمه كنگو يك بيماري خونريزي دهنده تب دار حاد ويروسي است كه در صورت عدم تشخيص و درمان به موقع موجب طغيان هاي شديد مي گردد و تا 40 % موجب مرگ و مير مي شود .
اين بيماري از طريق كنه ها و حيوانات اهلي به انسان منتقل مي شود.
انتقال انسان به انسان به دليل تماس با خون، ترشحات بافت ها يا مايعات بدن بيمار آلوده اتفاق مي افتد.
كنه هيالوما مخزن اصلي بيماري است. كنه نابالغ با خونخواري از مهر ه داران كوچك و يا دام هاي آلوده، آلوده مي شود و يك بار آلودگي موجب مي شود كنه در تمام طول مراحل تكامل ناقل باقي بماند و بيماري را در بين ساير دام ها ومهره داران( گاو ، گوسفند ، بز و... ) گسترش نمايد.
انسان نيز در اثر تماس مستقيم ( پوششهاي مخاطي) با خون و ترشحات يا بافتهاي آلوده دام (بخصوص افرادي كه درصنعت دام نقش دارند از جمله دامپزشكان، دامپروران، كاركنان كشتارگاه) و يا كاركنان بيمارستان مثل پزشكان، پرستاران، بهياران، و…. در اثر تماس با افراد بيمار و يا وسايل آلوده آنها به بيماري مبتلا ميشود.
امكان انتقال در بيمارستان به دنبال استريل كردن نامناسب وسايل پزشكي و استفاده مجدد از وسايل پزشكي آلوده وجود دارد.
لازم به ذكر است عفونت در حيوانات اهلي هيچ گونه علائم مشخصي ندارد.
علائم باليني در انسان :
پس از آلودگي توسط كنه، دوره كمون معمولاً 1 تا 3 روز و حداكثر 9 روز است.
دوره كمون پس از تماس با خون يا بافت هاي آلوده معمولاً 5 تا 6 روز و حداكثر 13 روز مي باشد
علائم به طور ناگهاني با تب، ضعف، درد عضلاني، سرگيجه، درد و سفتي گردن، درد پشت، سردرد، سوزش چشم ها و دوبيني (حساسيت به نور) شروع مي شود. ممكن است حالت تهوع، استفراغ، اسهال، دل درد، سرفه و گلودرد و به دنبال آن تغييرات خلقي و اختلال هوشياري ايجاد شود.
بعد از 2 تا 4 روز حالت خواب آلودگي، افسردگي و دل درد درقسمت راست بالاي شكم به همراه هپاتومگالي اتفاق مي افتد.
ساير نشانه ها شامل افزايش ضربان قلب، بزرگي غدد لنفاوي، و پتشي در پوست يا غشا مخاطي مانند دهان و حلق مي باشند. پتشي ها ممكن است به اكيموز تبديل يا ساير تظاهرات خونريزي دهنده مثل ملنا، هماچوري و خونريزي از بيني، لثه و رحم ايجاد شود و گاهي خلط خوني، خونريزي در ملتحمه و گوش ها نيز ديده مي شود.
معمولا خونريزي در مخاط، خط زير بغل، محل هاي تزريق ، خونريزي از اعضاي مختلف بدن مثل بيني، لثه، مجاري ادراري، روده، رحم و... رخ مي دهد
در اين بيماري مرگ به دليل از دست دادن خون ، خونريزي مغزي، كمبود مايعات به دليل اسهال، يا ادم ريوي ممكن است ايجاد شود.
بررسي بيماري با معاينه بيمار، دريافت شرح حال و شغل بيمار، محلهاي مسافرت احتمالي و سابقه تماس با دام و كنه كامل و طبقه بندي باليني انجام مي شود.
از بيماران مشكوك مطابق دستورالعمل نمونه سرم خون بيماران به تعداد 3 عدد و به فواصل زماني زير تهيه مي شود:
نمونه اول بلافاصله بعد از تشخيص
نمونه دوم 5 روز پس از نمونه اول
نمونه سوم 10 روز بعد از نمونه اول.
درمان موارد مشكوك شامل درمان حمايتي آب و الكتروليت ها ودرمان با داروي ضد ويروسي با كپسول ريباويرين است
پيشگيري از بيماري :
كنترل CCHF كنترل در حيوانات و كنه ها بسيار دشوار است؛ زيرا چرخه كنه – حيوان – كنه قابل شناسايي نيست و عفونت در حيوانات اهلي معمولاً آشكار نيست.
واكسني براي پيشگيري در حيوانات در دسترس نيست.
جهت بالا بردن آگاهي بهداشتي جامعه و گروه هاي در معرض خطر بايستي به موارد زير توجه خاص شود:
پوشيدن لباس مناسب (آستين بلند، شلوار بلند).
پوشيدن لباس هاي روشن براي تشخيص ساده كنه روي آن.
استفاده از كنه كش ها بر روي لباس.
استفاده از دور كننده هاي تائيد شده بر روي پوست و لباس.
به طور منظم پوست و لبا سها براي وجود كنه بررسي شوند و اگر كنه مشاهده شد به طور مناسب جدا شوند.
مكان و هر جايي كه شرايط مناسب براي زندگي كنه ها را فراهم آورده است شناسايي و به طورمناسب پاكسازي گردند.
جهت كاهش خطر انتقال از حيوان به انسان در مناطق بومي در هنگام حمل و نقل و دستكاري حيوانات يا بافت هاي آن ها از دستكش و ساير لباس هاي محافظتي استفاده شود؛ به خصوص در طي ذبح ، قصابي در كشتارگاه ها و منزل استفاده ازآن ها بسيار مهم است.
حيوانات قبل از ورود به كشتارگاه بايستي قرنطينه شوند و به مدت 2 هفته قبل از ذبح از كنه كش ها به طور مناسب براي آن ها استفاده شود.
براي كاركنان بهداشتي، درماني و آزمايشگاهي كه در حين خون گيري از موارد محتمل يا قطعي بيماري سوزن يا وسيله برنده آلوده به پوست آن ها نفوذ كرده باشد، بايستي ريباويرين خوراكي به عنوان شيميو پروفيلاكسي به ميزان 200 ميلي گرم هر 12 ساعت تا 5 روز تجويز شود.
جداسازي
پس از تشخيص باليني بيماري، حتي الامكان بايد از خو نگيري هاي غيرضروري اجتناب شود و براي جداسازي سرم خون در آزمايشگاه ها حداكثر توجه به عمل آيد و با دقت كامل حمل شوند.
بيماراني كه خونريزي دارند تا كنترل خونريزي نبايد جابه جا شوند.
براي پيشگيري از همه گيري بيمارستاني، موارد محتمل بيماري كه داراي خونريزي فعال هستند بايد در شرايط كاملاً ايزوله در بيمارستان بستري و احتياطات همه جانبه براي آ ن ها رعايت شود.
در خاتمه گزارش تاكنون از 5 مورد از موارد مشكوك كه مطابق ويزيت پزشكان متخصص ، نمونه گيري خون انجام شده و جهت تشخيص به آزمايشگاه مربوطه ارسال گرديده كه هيچ مورد مثبتي از طرف آزمايشگاه تاييد نشده است .